Nauczanie problemowe
Nauczanie problemowe (Problem Based Learning, PBL) stawia studenta w centrum procesu przekazywania wiedzy i skłania go do samodzielnego poszukiwania rozwiązań. Rola nauczyciela zmienia się z autorytatywnego reprezentanta wiedzy na pomocnika w samodzielnym poszukiwaniu wiadomości. Nauczyciel przygotowuje materiały do dyskusji w gronie uczących się, nakierowuje dyskusję na właściwe tory, zwraca uwagę na błędy w rozumowaniu i wskazuje dalsze źródła informacji. Edukacja polega w tym wypadku na wskazywaniu sposobów zdobywania wiedzy w miejsce dotychczasowego przekazywania wiedzy. Ponadto ukazanie praktycznego zastosowania prezentowanej wiedzy w szerokim kontekście znacznie zwiększa motywację do dalszej nauki.
Kolejną zaletą nauczania problemowego jest jego integrujący charakter, zmuszający ucznia do łączenia wiadomości z różnych dziedzin, które w tradycyjnym nauczaniu przedstawiane były oddzielnie. Taka horyzontalna integracja wiedzy ułatwia dostrzeżenie związków pomiędzy poszczególnymi pojęciami. Metoda PBL chętnie korzysta z rozwiązań otwartych, umożliwiających różną interpretację danych, czyniąc naukę bliższą praktyce zawodowej. Przy obecnym postępie wiedzy niemożliwe staje się prezentowanie całości materiału, ponadto wiele informacji dezaktualizuje się. Uzasadnione staje się tworzenie nowych narzędzi dydaktycznych, rozwijających umiejętność samodzielnego poszukiwania wiedzy. Nauczanie problemowe może również przyczynić się do doskonalenia umiejętności współpracy w zespole przez dyskusję oraz formułowanie i podział zadań, a także wymianę informacji dotyczących omawianego przypadku3. Umiejętności te, wspierające ustawiczne samokształcenie, są przydatne dla utrzymania się na rynku pracy.
Z pojęciem nauczania problemowego (PBL) związane jest pokrewne mu pojęcie nauczania opartego na przykładach (Case Based Learning, CBL), które w założeniu korzysta z przykładów z życia, czyniąc naukę mniej abstrakcyjną. Uważa się, że metoda CBL w większym stopniu wymaga obecności nauczyciela. W praktyce te dwa style nauczania współwystępują i przenikają się wzajemnie, przez co niekiedy trudno jest je w sposób jednoznaczny rozdzielić.
Jaki widzimy, autor zorientowany jest na studenta, który mógłby kształtować swoją wiedzę we właściwy sposób. Jednak PBL nie powinno się kończyć na studentach. Ono powinno się na nich rozpocząć a zakończyć na profesorach – czyli w całym środowisku lekarskim. Poniżej opisana została jedna z form PBL - wirtualny pacjent.
Model grafowy wirtualnego pacjenta (rysunek 3, przykłady A. Kononowicz i in., M. Begg) dopuszcza wiele ścieżek "przejścia przez przypadek". Schemat ten jest hybrydowym połączeniem dwóch wcześniej opisanych modeli. Sytuacje i pytania pojawiające się w czasie rozwiązywania przypadku zależne są od wcześniejszych decyzji studenta.
Rysunek 3. Model grafowy
Źródło: opracowanie własne
Model grafowy jest dość trudny w realizacji. Liczba możliwych rozgałęzień jest teoretycznie nieograniczona. Nawet przy limitowaniu możliwych ścieżek liczba stanów pacjenta, które trzeba uwzględnić rośnie wykładniczo. Problem rozwiązuje się przez sztuczne ograniczanie i łączenie ścieżek oraz wprowadzanie różnych wskaźników odzwierciedlających postęp w rozwiązywaniu zadania, co mimo wszystko wymaga niemałego nakładu pracy, w celu zapewnienia ciągłości logicznej i biologicznego prawdopodobieństwa reakcji pacjenta.
Scenariusze wykorzystania wirtualnych pacjentów
Odmiennym od zaprezentowanego podziału według modeli konstrukcyjnych jest podział wirtualnych pacjentów pod względem scenariusza zastosowania w praktyce uczelnianej. Wirtualni pacjenci mogą być przeznaczeni do samodzielnej nauki dla studentów pragnących poszerzyć wiedzę zdobytą na wykładach. Mogą być także wprowadzani podczas sesji nauczania problemowego, a ich przypadki dyskutowane i rozwiązywane przez grupy studentów. Możliwe jest krytyczne podejście do rozwiązywanego przypadku - np. dyskusja o sposobie prezentacji schorzenia lub o alternatywnych sposobach leczenia. Programy komputerowe znajdują również zastosowanie jako forma egzaminu sprawdzającego praktyczną wiedzę studenta.
PBL to kolejny pomysł do wykorzystania przez marketing firm farmaceutycznych. Szczególnie adaptując rozwiązanie na strony internetowe, iPhony, Black Berry, PocketPC i przedstawicieli medycznych.
Pełny artykuł: http://www.e-mentor.edu.pl/artykul_v2.php?numer=23&id=508
Autorzy: Andrzej A. Kononowicz, Aleksandra J. Stachoń, Irena Roterman-Konieczna
Czy macie pomysły jak to udoskonalić?
OdpowiedzUsuńTen komentarz został usunięty przez administratora bloga.
OdpowiedzUsuń